صداهای خاموش؛ ضرر ۹۲۰ میلیون دلاری ایران به دلیل محدودیت‌‌های اینترنت!

در سال‌های گذشته محدودیت‌های اینترنت در ایران به‌طور روزافزونی افزایش یافته و به دلیل اختلالات گسترده و قطع اینترنت هزینه‌های گزافی بر اقتصاد کشور و زندگی شهروندان ایرانی تحمیل شده است.

پیامدهای اقتصادی و اجتماعی قابل توجه این محدودیت‌ها در سال ۲۰۲۳ بیش از پیش نمایان شده و بر اساس گزارش جدید وب‌سایت Top10VPN ضرر و زیان مالی سیاست‌های سرکوب دیجیتال و مسدودسازی دسترسی آزاد کاربران ایرانی به اینترنت در سال ۲۰۲۳ میلادی در حدود ۹۲۰ میلیون دلار تخمین زده شده است و به این ترتیب ایران در جایگاه سوم جهان به لحاظ میزان آسیب‌های اقتصادی قرار دارد. روسیه با ۴ میلیارد دلار و اتیوپی با ۱.۶ میلیارد دلار در رتبه اول و دوم هستند.

طبق همین گزارش در طول سال گذشته میلادی، کاربران اینترنت در ایران ۵۱۶ ساعت قطعی اینترنت و ۱۲۶۲۴ ساعت فیلترینگ و مسدود بودن شبکه‌های اجتماعی را تجربه کرده‌اند که این میزان محدودیت به‌طور قطع بر کاهش توانایی میلیون‌ها ایرانی برای برقراری ارتباط، دسترسی آزاد به اطلاعات و البته بخش مهمی از مشاغل به‌ویژه کسب‌وکارهای آنلاین تأثیر به سزایی گذاشته است.

پس‌زمینه گسترش این محدودیت‌های اینترنتی، اعتراضات و تظاهرات گسترده پس از قتل حکومتی مهسا امینی در سپتامبر ۲۰۲۲ بود. جمهوری اسلامی در واکنش به این موضوع، دسترسی به پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی محبوب بین‌المللی مانند اینستاگرام و واتس‌اپ را با هدف سرکوب اعتراضات و خاموش کردن صدای معترضین مسدود کرد تا فقط روایت خود را از آن روزهای تلخ به جهان مخابره کند. این محدودیت‌های گسترده شبکه‌های اجتماعی همچنان به قوت خود باقی است. خسارت وارد شده به اقتصاد ایران به علت مسدودسازی شبکه‌های اجتماعی به تنهایی بیش ۹۰۷ میلیون دلار ارزیابی شده است.

اثر مخرب سیاست‌های جمهوری اسلامی برای سرکوب دیجیتال البته فراتر از آسیب‌های اقتصادی است و عمیقاً بافت فرهنگی و اجتماعی و حقوق بشری را نیز تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. علاوه بر این، استراتژی قطع هفتگی اینترنت هر جمعه در زاهدان، رویکردی است سیستماتیک برای سرکوب مخالفان و مدیریت اعتراضات عمومی در سیستان و بلوچستان و در حقیقت این برخوردها نه‌تنها در تضاد با حق اساسی شهروندان برای تجمع مسالمت‌آمیز است، بلکه نشان‌دهنده روند گسترده‌ اقتدارگرایی دیجیتالی حکومت است.

وضعیت ایران یادآور نقش مهمی است که دسترسی آزاد به اینترنت در جامعه مدرن، نه‌تنها به عنوان یک ابزار، بلکه به عنوان یک ستون اساسی برای حمایت از توسعه سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، آموزش و حقوق بشر، ایفا می‌کند. این حجم از ضرر و زیان اقتصادی، همراه با نقض حقوق بشر مرتبط با قطع اینترنت، تصویری تلخ از عواقب قطع شدن اینترنت را ترسیم می‌کند. این اقدامات نه‌تنها کاربران ایرانی را در خاموشی فرو می‌برد و هرگونه صدای مخالفی را سرکوب می‌کند، بلکه پیامدهای گسترده‌ای برای جایگاه جهانی مردم ایران و کیفیت زندگی آن‌ها دارد.