آیا برنامه‌نویسی فقط مختص مردان است؟ اهمیت یادگیری کدنویسی برای زنان و دختران
در این مطلب، درباره اهمیت یادگیری کدنویسی برای زنان و دختران توضیح می‌دهیم و منابعی برای یادگیری در این زمینه معرفی می‌کنیم.
هر از چند گاهی در شبکه‌های اجتماعی بحث عدم توانایی زنان در کدنویسی و برنامه‌نویسی مطرح می‌شود. ادعایی که تازه نیست! همواره در مشاغلی توانایی زنان برای انجام آن زیر سوال رفته است. از پزشکی تا مهندسی و حال نیز برنامه‌نویسی. جالب آن است که در ابتدا کدنویسی حرفه‌ای عمدتا زنانه تلقی می‌شد اما رفته رفته این کلیشه‌های جنسیتی تغییر کرده و برنامه‌نویسی نیز مردانه شد!
این کلیشه‌ها کودکان و نوجوانان را بیش از سایرین تحت تاثیر قرار می‌دهند و سبب می‌شوند که آنان توانایی‌های خود برای ورود به رشته‌های تحصیلی و یا شغلی را مورد تشکیک قرار دهند. این امر مسیر شغلی زنان را تغییر داده و آنان را بدون در نظر گرفتن توانایی‌هایشان به سمت سایر رشته‌ها سوق می‌دهد. رشته‌های تحصیلی که الزاما با استعدادهای آنان همخوانی نداشته و درآمدزایی بالایی ندارند.
همین امر فاصله درآمدی میان زنان و مردان را افزایش داده و در نهایت همان‌گونه که امروز در ایران شاهد هستیم، منجر به زنانه شدن چهره فقر می‌شود. در بسیاری از کشورها از اصطلاح سقف شیشه‌ای به عنوان سد پیشرفت شغلی زنان نام برده می‌شود، با این وجود موانع در ایران شیشه‌ای و نامرئی نیستند و اتفاقا عامدانه برای کمتر کردن حضور زنان در عرصه‌های اجتماعی طراحی شده‌اند.
اولویت دهی استخدام در تمامی بخش‌های دولتی و غیردولتی (نخست مردان متاهل دارای فرزند، دوم مردان متاهل بدون فرزند، سپس مردان مجرد و نهایتا زنان متاهل) زنان را در ردیف آخر شانس استخدام قرار می‌دهد. موانع قانونی برای اشتغال زنان همچون لزوم اجازه همسر و یا برخی محدودیت‌های جنسیتی و بومی سازی در زمان انتخاب رشته در دانشگاه‌ها بیش از همه زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. گرچه طی سال‌های اخیر تمایل به ورود به دانشگاه کاهش چشمگیری داشته است. بنا به اعلام سازمان سنجش و آموزش کشور ۵۲ درصد از داوطلبان کنکور مجاز به انتخاب رشته در کنکور ۱۴۰۰ تمایلی به انتخاب رشته نداشته‌اند. این امر شاید بیش از پیش اهمیت وبسایت‌های آموزشی برای نسل جوان در ایران را نشان دهد.
به همین منظور در مطلب پیش رو، دو سرویس رایگان که به زبان ساده کدنویسی را به کودکان آموزش می‌دهند، معرفی خواهیم کرد. وبسایت کد که به زبان فارسی نیز در دسترس است، برنامه‌نویسی را به زبانی کودکانه و متناسب با سن آنان آموزش می‌دهد. همچنین کدکامبت که به زبان فارسی هم در دسترس است و در آن تعدادی از زبان‌های برنامه‌نویسی همراه با بازی و متناسب با سن کودکان به آنها آموزش داده می‌شود.
علاوه بر اینکه باید جامعه را برای نسل آینده و ترتیب عاری از جنسیت‌زدگی آماده کنیم اما برای بزرگسالان نیز راه‌های دیگری برای جدا نماندن از قافله دنیای دیجیتال وجود دارد!
گوگل دیجیتال گاراژ یکی از سرویس‌های رایگان گوگل است که به کاربران این امکان را می‌دهد تا توانایی‌های دیجیتال خود را بهبود بخشند. در این سرویس که هم اکنون برای کاربران ایرانی نیز در دسترس است، به صورت مقدماتی دوره‌های آموزشی دیجیتال در نظر گرفته شده است. در این سرویس از دیجیتال مارکتینگ تا برنامه‌ریزی طولانی مدت برای شبکه‌های اجتماعی به زبانی ساده به کاربران توضیح داده می‌شود. نهایتا کاربر می‌تواند نسخه‌ای از گواهی پایان دوره را تقاضا کند.
کدآکادمی نیز وبسایت دیگری است که مطابق با علایق و توانایی‌های کاربران، زبان‌های برنامه‌نویسی را آموزش می‌دهد. گرچه آموزش این وبسایت به صورت کاملا رایگان نیست اما برخی از اصول مقدماتی به رایگان آموزش داده شده و برای دسترسی به درس‌های پیشرفته‌تر نیاز به پرداخت هزینه دوره است.
فری کدکمپ یکی دیگر از ابزارهای یادگیری برنامه‌نویسی است و یکی از مزیت‌های آن امکان برقراری ارتباط و تعامل با سایر کاربران است. The Odin Project نیز بستری برای آموزش کدنویسی به صورت رایگان است. در این وبسایت شما با توجه به روند یادگیری خود باید پروژه‌هایی طراحی کنید. به گفته این وبسایت پروژه آدین برای دسترسی رایگان همگان به منابع و تسهیل آموزش کدنویسی طراحی شده است و جامعه هدف آن کسانی است که می‌خواهند به صورت خودآموز برنامه‌نویسی را یاد بگیرند.
Khan Academy , edX, aGupieWare و Coursera هم سایر سایت‌های موجود برای یادگیری برنامه‌نویسی از صفر و مقدماتی با بهترین اساتید و به خلاق‌ترین شیوه‌های ممکن است. اگر کمترین علاقه‌ای برای یادگیری دارید، به خودتان ایمان داشته باشید و باور کنید که هیچوقت دیر نیست.
حتی اگر در زمینه‌های دیگری فعالیت دارید، خبرنگار یا فعال مدنی هستید نیز باید با برخی از اصول امنیت آنلاین آشنا شوید. ما در پس‌کوچه پیشتر مفصل درباره وبسایت Totem توضیح داده بودیم. بستری برای خبرنگاران و فعالان تا به کمک آن بتوانند در مورد ابزارهای امنیت دیجیتال و حریم خصوصی اطلاعات بیشتری کسب کنند. برای شروع این دوره‌های رایگان آموزشی به وبسایت Totem در اینجا مراجعه کنید.