شبکه‌ی جهانی اینترنت شاملِ مجموعه‌ای از رایانه‌ها و دستگاه‌های الکترونیکی متنوع است .این موضوع را به صورت مفصل در یکی از نوشته‌های پس‌کوچه «آشنایی با چگونگی تبادل اطلاعات در اینترنت» توضیح داده‌ایم. هر یک از رایانه‌ها و دستگاه‌ها، همراه با ظرفیت خود برای تبادلِ اطلاعات و اتصالات مابین خود عواملی موثر در کاهش و افزایش سرعت دانلود به حساب می‌آیند. تیم پس‌کوچه در نظر دارد تا به منظور آشنایی شما با عواملِ تاثیرگذار در سرعت دانلود چندین مقاله منتشر کند.

آنچه در ادامه می‌خوانید اولین نوشته‌ی پس‌کوچه درباره‌ی عوامل موثر در سرعت اینترنت است.

برای روشن شدن موضوع با یک مثال ساده شروع می‌کنیم. فرض کنید کاربر x به دنبال دانلود یک فیلترشکن کارآمد برای دور زدن فیلترینگ است و به این منظور به سایت پس‌کوچه می‌رود. سپس فیلترشکن مورد نظر خود را پیدا کرده و دکمه‌ی دانلود را می‌زند. حالا باید در نظر داشت که این درخواست چه مراحلی را باید طی کند تا فایل اجرایی را از مبدا به مقصد برساند. درخواستِ کاربر باید برای رسیدن به سِرور پس‌کوچه از دستگاه‌ها و شبکه‌های مختلفی عبور کند. سرعتِ هر کدام از این دستگاه‌ها و شبکه‌ها و هم‌چنین گنجایش و ترافیک آن‌ها در لحظه‌ی رسیدنِ درخواست از جمله عواملی است که در رد و بدل شدنِ اطلاعات موثرند.

در این نوشته‌ها به توضیح هر کدام از موارد زیر و تاثیر آن‌ها در سرعت دانلود می‌پردازیم.

۱- رایانه‌ی کاربر x

۲- نوع اتصال و محیط ارتباطی (تداخل سیگنال)

۳- روتر (Router) و مودم (Modem)

۴- سرویس‌دهنده‌ی اینترنت (ISP)

۵‌- سِرورها و روترهای مابین

۶- سِرور پس‌کوچه

۱. رایانه‌ی کاربر

مشخصات رایانه

یکی از مهم‌ترین عواملِ تعیین سرعتِ وبگردی شما، رایانه‌ای است که به وسیله‌ی آن به اینترنت متصل می‌شوید. مشخصاتِ رایانه را می‌توان به دو بخشِ سخت‌افزار و نرم‌افزار تقسیم کرد.

سخت‌افزار

سخت‌افزارِ رایانه تمامی بخش‌های فیزیکی آن را در برمی‌گیرد. به عنوان مثال، پردازنده، حافظه، صفحه‌ی نمایش و کیبورد (KeyBoard) در دسته‌ی سخت افزارها در رایانه قرار می‌گیرند. سرعت وب‌گردی با بسیاری از بخش‌های سخت‌افزاری رایانه مرتبط است ولی تاثیِر حافظه، پردازنده و کارتِ شبکه در این میان بسیار محسوس است.

• میزانِ حافظه‌ی اصلی: سرعت و گنجایشِ حافظه‌ی رایانه یکی از مهمترین عوامل در تعیین سرعت وب‌گردی است. هنگامی که یک صفحه‌ی اینترنت را در مرورگر خود باز می‌کنید، اطلاعاتِ صفحه شاملِ متن و تصاویر آن صفحه در حافظه ذخیره می‌شود. تاثیرِ حافظه با زیاد شدنِ تعدادِ صفحه‌های باز شده و بالا رفتنِ حجم تصاویر و کیفیت آن‌ها بیشتر به چشم می‌آید.

• پردازنده: پردازنده‌ی رایانه‌ها مسئولِ پردازشِ دستورالعمل‌ها و یکی از مهم‌ترین بخش‌های یک رایانه در تعیینِ سرعت کلی آن است. پردازنده‌ها علاوه بر شرکتِ سازنده عموما دو مشخصه‌ی اصلی دیگر دارند که در سرعتِ رایانه تاثیرگذارند: تعداد هسته (core) و فرکانس ساعت. سرعتِ پردازنده (و در نتیجه رایانه)، سرعتِ پردازش اطلاعات مثل تصاویر و اسکریپت‌های صفحه‌ها را تعیین می‌کند و تاثیری مستقیم بر روی سرعت وب‌گردی شما دارد.

• کارت شبکه: کارت‌های شبکه، خصوصیات و قابلیت‌های متفاوتی دارند و به طور معمول در سرعتِ دسترسی به شبکه (اینترنت) تاثیر دارند. حداکثرِ سرعت شبکه، فرکانس اتصال، تعداد کانال‌های وای‌فای و تعداد و نوعِ آنتن از جمله موارد قابل ذکر است. برای مثال کاربری را فرض کنید که دستگاهِ او از کارت شبکه‌‌ی نسل قدیم استفاده می‌کند و بسته‌ی اینترنتی ۲۰مگابیت حداکثر سرعتِ دانلود اسمی می‌دهد. در حالی که کارت شبکه‌ی او فقط امکانِ پشتیبانی از حداکثر ۱۰مگابیت در ثانیه را دارد. بنابراین باید اطمینان حاصل کنید که کارت شبکه‌ی رایانه شما قابلیت پشتیبانی از سرعت اینترنتِ خریداری شده‌ی شما را دارد.

نرم‌افزار

نرم‌افزار رایانه، کدها و برنامه‌هایی را شامل می‌شود که روی سخت‌افزار رایانه‌ی شما اجرا می‌شوند. سیستم عامل، مرورگر اینترنت، مجموعه برنامه‌های آفیس و غیره نمونه‌هایی از نرم‌افزارهای نصب شده روی رایانه شما است. داشتنِ نرم‌افزارهای گوناگون و غیر لازم مشکلاتِ متعددی را روی رایانه‌ی شما به وجود خواهد آورد؛ یکی از محسوس‌ترینِ این مشکلات، اِشغال کردن فضای هارد درایو (Hard Drive) شما است. از دیگر مشکلات می‌توان به تغییر تنظیمات سیستم، اِشغال حافظه و اِشغال پردازنده در هنگام اجرا اشاره کرد.

• نرم‌افزارهای اجرا شده در پس‌زمینه

  • ویروس‌یاب‌ها و سرویس‌های دیگر: انواع مختلفِ ویروس‌یاب‌ها مانند اسکنرهای بدافزارها و ... هرچند به سلامتِ سیستم شما کمک می‌کنند اما خود یکی از عواملِ کاهشِ سرعت وب‌گردی شما به شمار می‌آیند. این نرم‌افزارها با بررسی کردنِ دائمی فایل‌های دریافتی شما از اینترنت و هم‌چنین بررسی سایت‌های بازدید شده توسط شما، در جریانِ ردوبدل اطلاعات وقفه ایجاد می‌کنند و شما این وقفه را به صورت تاخیر در دریافت اطلاعات می‌بینید.

    اینجا باید به سرویس‌ها و نرم‌افزارهای در حال اجرا در پشت پرده مانند Dropbox یا Download Manager یا برگه‌های انباشته شده مرورگر نیز اشاره کرد که همگی می‌توانند تاثیر منفی بر روی سرعت دانلود شما داشته باشند. نرم‌افزارهای مخصوص پشتیبانی فایل‌ها (Back up) و هماهنگی (Sync) نیز به نوبه‌ی خود در هنگام اجرا سرعت رایانه را کم می‌کنند.

  • بدافزارها: بدافزارها هم نوعی نرم‌افزار به شمار می‌آیند و که بسیاری از مشکلات اختلال در سرعتِ شبکه به دلیل فعالیت‌های غیر ضروری و مضر برای رایانه‌هاست. بدافزارها در مقایسه با باقی نرم‌افزارها یکی از عواملی‌اند که باید آن‌ها را شناسایی کرده و از سیستم خود حذف کنید. با این کار هم به رایانه و حفظ اطلاعات شخصی خود کمک خواهید کرد و هم به سرعت شبکه و وب‌گردی. برای پیدا کردن و حذف کردن بدافزارها حتما از یک نرم‌افزار ضدویروس استفاده کنید.

• تنظیمات سیستم و مخصوصا تنظیمات شبکه: بسیاری از تنظیمات سیستم و تنظیمات شبکه نیز در تعیین سرعت تبادل اطلاعات سهم به سزایی دارند. از جمله این تنظیمات می‌توان از تنظیمات TCP/IP و تنظیم DNS و ... نام برد. این تنظیمات معمولا بسیار پیشرفته‌اند و در صورت ناآشنایی کاربر ممکن است به مشکلات ارتباطی منجر شوند.

توجه: این نوشته با نوشته‌های بعدی تکمیل خواهد شد.

بخش دوم این مجموعه نوشته با عنوان «عوامل موثر در سرعت اینترنت - بخش ۲ - نوع اتصال و محیط ارتباطی (تداخل سیگنال)» را در اینجا بخوانید.

بخش سوم این مجموعه نوشته با عنوان «عوامل موثر در سرعت اینترنت - بخش ۳ - روتر و مودم» را در اینجا بخوانید.

بخش چهارم این مجموعه با عنوان «عوامل موثر در سرعت اینترنت - بخش ۴ - سرویس‌دهنده‌ی اینترنت» را در اینجا بخوانید.

بخش پنجم این مجموعه با عنوان «عوامل موثر در سرعت اینترنت - بخش ۵- سِرورها و روترهای مابین» را در اینجا بخوانید.

بخش ششم این مجموعه با عنوان «عوامل موثر در سرعت اینترنت - بخش ۶- سِرور پس‌کوچه» را در اینجا بخوانید.

پیشنهاد‌ها و انتقادات خود را از طریق شبکه‌های اجتماعی پس‌کوچه با ما در میان بگذارید.

❤️ تیم پس‌کوچه